w kategorii Spółki handlowe

Zgoda małżonka na zbycie udziałów w spółce z o.o.Czy potrzebna jest zgoda małżonka na zbycie udziałów w spółce z o.o. należących do majątku wspólnego? Kwestia ta ma istotne znaczenie zwłaszcza wówczas, gdy uzyskanie zgody małżonka na zbycie udziałów jest niemożliwe lub utrudnione. Może to dotyczyć na przykład sytuacji, gdy małżonkowie są skonfliktowani lub jedno z małżonków przez znaczną część roku mieszka i pracuje za granicą.

Zgoda małżonka na zbycie udziałów w spółce z o.o. a art. 37 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

Zasady zarządzenia wspólnym majątkiem małżonków reguluje Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Artykuł 37 § 1 tego Kodeksu zawiera wyczerpujące wyliczenie czynności, które wymagają zgody drugiego małżonka. Zgodnie z tym przepisem:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:

1) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków;

2) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal;

3) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa;

4) darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Katalog czynności wymagających zgody drugiego małżonka nie obejmuje zbycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W szczególności zbycie udziałów nie stanowi czynności prawnej prowadzącej do zbycia przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 37 § 1 pkt 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (zob. np. uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 8 lipca 2014 roku wydanego w sprawie o sygnaturze akt II Ca 822/13).

W aktualnym stanie prawnym zbycie udziałów w spółce z o.o. należących do majątku wspólnego nie wymaga zatem zgody drugiego małżonka.

Zbycie udziałów w spółce z o.o. należących do majątku wspólnego a sprzeciw małżonka

Brak konieczności uzyskania zgody współmałżonka na zbycie udziałów w spółce z o.o. nie oznacza jednak, że współmałżonek nie ma żadnego wpływu na planowaną transakcję. Trzeba pamiętać, że sposobem kontroli przez współmałżonka czynności zarządu majątkiem wspólnym jest m możliwość złożenia sprzeciwu.

Instytucję sprzeciwu reguluje art. 361 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z § 1 i 2 tego artykułu:

§ 1.  Małżonek może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka, z wyjątkiem czynności w bieżących sprawach życia codziennego lub zmierzającej do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowanej w ramach działalności zarobkowej.

§  2.  Sprzeciw jest skuteczny wobec osoby trzeciej, jeżeli mogła się z nim zapoznać przed dokonaniem czynności prawnej.

W literaturze prawniczej przyjmuje się, że zamierzone przez jednego z małżonków zbycie udziałów w spółce jest czynnością zarządu majątkiem wspólnym, wobec której drugi małżonek może zgłosić sprzeciw na podstawie wskazanego wyżej przepisu. Sprzeciw taki będzie skuteczny wobec nabywcy udziałów, jeżeli ten ostatni mógł się zapoznać ze sprzeciwem przed zawarciem umowy ze zbywcą.

Podsumowanie

Planując zawarcie umowy, której przedmiotem ma być zbycie udziałów w spółce z o.o. należących do majątku wspólnego, warto zatem pamiętać, że:

1) małżonek zbywający udziały nie ma obowiązku uzyskania zgody współmałżonka na zawarcie takiej umowy,

2) współmałżonek zbywcy może jednak sprzeciwić się zamierzonej czynności ,

3) w razie złożenia takiego sprzeciwu jest on skuteczny wobec nabywcy udziałów, jeżeli nabywca mógł się z nim zapoznać przed zawarciem umowy.

W praktyce osoba zbywająca udziały w spółce z o.o. należące do majątku wspólnego powinna liczyć się z tym, że nabywca – zwłaszcza gdy korzysta z pomocy prawnika – będzie chciał zabezpieczyć się przed potencjalnymi roszczeniami małżonka zbywcy. Dla nabywcy istotne może być w szczególności złożenie przez współmałżonka oświadczenia, że zgadza się na zbycie udziałów w spółce z o.o. W przypadku gdy uzyskanie takiego oświadczenia okaże się niemożliwe, nabywca może oczekiwać od zbywcy złożenia oświadczenia o braku sprzeciwu jego współmałżonka co do zbycia udziałów w spółce.

Skutki podatkowe wniesienia przez spółkę z o.o. aportu do spółki komandytowej

Jakie są skutki podatkowe wniesienia aportu do spółki komandytowej przez jej wspólnika będącego spółką z o.o.? Na gruncie podatku dochodowego aport wniesiony przez spółkę z o.o. do spółki komandytowej nie stanowi przychodu ani dla wnoszącej go spółki z o.o., ani dla spółki komandytowej.

Dopłaty w spółce z o.o.

Podobnie jak podwyższenie kapitału zakładowego lub udzielenie pożyczki, dopłaty stanowią sposób dokapitalizowania spółki przez wspólników. Czym dokładnie są dopłaty? W jaki sposób dofinansować spółkę z o.o. dopłatami? Kiedy dopłaty mogą być zwrócone wspólnikom?

Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o.

Jeżeli spółka z o.o. wyposażona została w kapitał zakładowy w minimalnej wysokości, w trakcie istnienia takiej spółki pojawia się potrzeba zapewnienia jej dodatkowych środków finansowych na dalszą działalność. W tym celu wspólnicy mogą podjąć decyzję o dokapitalizowaniu spółki. Jednym ze sposobów wyposażenia spółki w dodatkowe środki finansowe jest właśnie podwyższenie kapitału zakładowego.

Na co uważać przy przekształceniu spółki?

Zmiana formy prawnej spółki zawsze wymaga starannego przemyślenia i zaplanowania. Rolą prawnika doradzającego w tym procesie jest dokładne przeanalizowanie sytuacji prawnej firmy po to, by przekształcenie przebiegło bez zakłóceń, a wspólnicy nie zostali zaskoczeni nieprzewidzianymi, negatywnymi skutkami restrukturyzacji. O czym w szczególności warto pamiętać, planując przekształcenie?

Radca prawny. Partner w Szymała Zaremba Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Sp. p. Wpisana na listę radców prawnych prowadzoną przez Okręgową Izbę Radców Prawnych we Wrocławiu. Zajmuje się w szczególności prawną obsługą spółek oraz sporządza i opiniuje umowy handlowe.
mz@szymalazaremba.pl
Marzena Zaremba