Split payment VAT, czyli inaczej – podzielona płatność, stanowić ma kolejny instrument w walce z wyłudzeniami VAT. Na czym dokładnie polega podzielona płatność VAT i kogo dotyczy? Co to jest rachunek VAT i kto może przelać na niego pieniądze? Czy podatnik VAT decydujący się na rozliczenie metodą split payment może swobodnie dysponować środkami zgromadzonymi na rachunku VAT? Na te między innymi pytania postaram się odpowiedzieć w niniejszym wpisie.
Podzielona płatność VAT
Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadziła do ustawy o VAT nowy Rozdziału 1a zatytułowany ”Mechanizm podzielonej płatności”. Ustawa ta wprowadziła również do ustawy z dni 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, nowy Rozdział 3a zatytułowany ”Rachunek VAT”.
Split payment VAT przeciwdziałać ma zjawisku polegającym na tym, że nieuczciwy sprzedawca po zapłacie całości ceny za wykonaną usługę albo po wykonaniu dostawy towarów, nie odprowadza swojego zobowiązania podatkowego w podatku VAT i znika z rynku. Mechanizm podzielonej płatności zakłada, że nabywca będzie uiszczał część ceny tzn. cenę netto na rachunek bankowy swojego kontrahenta, tak jak robił to do tej pory, zaś pozostałą cześć ceny, tzn. podatek VAT, uiszczać będzie na specjalny rachunek bankowy, który nazywać się będzie ”rachunkiem VAT”.
Kogo dotyczy podzielona płatność VAT?
Podzielona płatność dotyczy wyłącznie podatników VAT. Podzielona płatność nie dotyczy konsumentów dokonujących zakupy od podatników VAT. Mechanizm podzielonej płatności zachodzić będzie więc wyłącznie w transakcjach: „przedsiębiorca – przedsiębiorca” (B2B). Nie będzie mógł wystąpić w transakcjach: „przedsiębiorca – konsument” (B2C) albo „konsument – konsument”.
Rachunek VAT
Zgodnie ze zmianami w Prawie bankowym banki zobowiązane są do nieodpłatnego założenia i prowadzenia każdemu podatnikowi VAT w Polsce specjalnego rachunku bankowego o nazwie ”rachunek VAT”. Jak już wyżej wspomniałem, w sytuacji podjęcia przez podatnika decyzji, że zapłata ceny nastąpi w systemie podzielonej płatności w VAT, nabywca uiszczać będzie podatek VAT wykazany w wystawionej przez sprzedawcę fakturze VAT właśnie na rachunek VAT.
Co najważniejsze, z punktu widzenia podatników VAT, nie mogą oni dowolnie dysponować środkami pieniężnym znajdującymi się na ich rachunku VAT. Z rachunku tego mogą wyłącznie:
- dokonać zapłaty podatku VAT do urzędu skarbowego, wynikającego z deklaracji VAT-7,
- dokonać zapłaty podatku VAT swojemu kontrahentowi na rachunek VAT kontrahenta.
Wypłata pieniędzy z rachunku VAT
Ustawodawca zdając sobie jednak sprawę z tego, że na rachunku VAT dojść może do sytuacji, w której kumulować się będą duże, „niewykorzystane” przez podatnika VAT, środki pieniężne, przewidział możliwość “uwolnienia” tych środków na rzecz podatnika VAT. Będzie to możliwe po uzyskaniu zgody naczelnika urzędu skarbowego wyrażonego w formie postanowienia. Odmowa w zadysponowaniu na inne cele wydawana będzie przez naczelnika urzędu skarbowego w formie decyzji podatkowej, od której podatnikowi przysługiwać będzie odwołanie.
Z drugiej strony, na rachunek VAT nie mogą wpływać żadne inne środki finansowe, a tylko te związane z:
- zapłatą podatku VAT przez innego podatnika VAT, dla którego podatnik dostarczył towar albo wykonał usługę,
- zwrotem różnicy podatku VAT z urzędu skarbowego (nadwyżka podatku naliczonego nad należnym za dany okres rozliczeniowy).
Zamknięcie rachunku VAT
Procedura zamknięcia rachunku VAT ba wyglądać następująco. Jeżeli bank nie prowadzi dla posiadacza rachunku VAT innego rachunku rozliczeniowego, bank zamknie rachunek VAT i przeleje środki znajdujące się na rachunku VAT na wskazany przez podatnika jego inny rachunek VAT. Jeżeli natomiast bank nie uzyska informacji o innym rachunku VAT należącym do podatnika VAT, wówczas przeleje środki na rachunek wskazany przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
Egzekucja środków z rachunku VAT oraz postępowanie upadłościowe i spadkowe
Środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT nie podlegają zajęciu na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego dotyczącego egzekucji innych należności niż podatek od towarów i usług. Wierzytelności z rachunku VAT nie mogą być przedmiotem zabezpieczenia rzeczowego.
W przypadku śmierci podatnika VAT środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT nie wchodzą do jego masy spadkowej w części odpowiadającej kwocie posiadanych przez podatnika zaległości w podatku VAT wraz z odsetkami za zwłokę. Mechanizm split payment VAT przewiduje, że do masy upadłości podatnika nie wchodzą środki pieniężne znajdujące się na rachunku VAT.
System ułatwień i zachęt do skorzystania z podzielonej płatności
Nowo wprowadzony system split payment przewiduje korzyści dla podatników VAT, którzy podejmą decyzję o rozliczaniu się w podzielonej płatności VAT. Przede wszystkim wobec takich podatników nie będą miały zastosowania przepisy o odpowiedzialności solidarnej zawarte w art. 105a – 105d ustawy o VAT. Podatnicy decydujący się na rozliczenie w split payment VAT nie będą również podlegać sankcjom podatkowym VAT przewidzianym w art. 112b i art. 112 c ustawy o VAT.
Dodatkowo przewiduje się rezygnację ze stosowania art. 56b Ordynacji podatkowej (podwyższona stawka odsetek za zwłokę) do zaległości powstałej za okres, za który podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę podatku naliczonego, której 95% wynika z faktur, które zostały zapłacone z zastosowaniem podzielonej płatności w VAT.
✉ msz@szymalazaremba.pl
- Ewidencja IP Box - 12/04/2023
- Opłata od skargi kasacyjnej do NSA - 27/03/2023
- Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania podatkowe spółki z o.o. - 14/02/2023