w kategorii Spółki handlowe

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.Przedsiębiorca wykonujący we własnym imieniu działalność gospodarczą na podstawie wpisu w CEIDG może przekształcić swoją firmę w jednoosobową spółkę kapitałową, czyli np. w spółkę z o.o. Jedną z korzyści, jakie daje przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o. jest ograniczenie odpowiedzialności majątkiem osobistym przedsiębiorcy za zobowiązania. Procedurę przekształcenia działalności gospodarczej w spółkę z o.o. oraz kwestię następstwa prawnego w zakresie praw i obowiązków związanych z działalnością gospodarczą przedsiębiorcy regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych.

 

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. – procedura

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. wymaga:

1) sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;

2) złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;

3) powołania członków organów spółki przekształconej;

4) zawarcia aktu założycielskiego spółki przekształconej;

5) dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

 

Sporządzenie planu przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.

Plan przekształcenia firmy wpisanej do CEIDG w spółkę z o.o. musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, plan przekształcenia powinien zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy przekształcanego na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie tego planu.

Kodeks spółek handlowych wymaga też, aby do planu przekształcenia JDG w spółkę z o.o. dołączyć:

1) projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;

2) projekt aktu założycielskiego spółki;

3) wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy przekształcanego;

4) sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia.

Jeśli dla firmy wpisanej do JDG nie były dotychczas prowadzone księgi rachunkowe, wspomniane wyżej sprawozdanie finansowe sporządza się w oparciu o podsumowanie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz innych ewidencji prowadzonych przez przedsiębiorcę dla celów podatkowych, spis z natury, a także inne dokumenty pozwalające na sporządzenie tego sprawozdania.

 

Przekształcenie JDG w spółkę z o.o. – badanie planu przekształcenia przez biegłego rewidenta

Plan przekształcenia JDG w spółkę z o.o. musi zostać zbadany przez biegłego rewidenta. Wniosek o wyznaczenie biegłego rewidenta należy złożyć do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę przekształcanego przedsiębiorcy. Obecnie wniosek składa się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – Portalu Rejestrów Sądowych. W uzasadnionych przypadkach sąd może wyznaczyć do zbadania planu dwóch albo większą liczbę biegłych rewidentów.

Biegły rewident bada plan przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. w zakresie jego poprawności i rzetelności. W toku badania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta przekształcany przedsiębiorca zobowiązany jest – na pisemne żądanie biegłego – przedłożyć mu dodatkowe wyjaśnienia lub dokumenty.

Po zbadaniu planu przekształcenia biegły rewident – w terminie określonym przez sąd, nie dłuższym jednak niż dwa miesiące od dnia jego wyznaczenia – powinien sporządzić na piśmie szczegółową opinię i złożyć ją wraz z planem przekształcenia sądowi rejestrowemu oraz przedsiębiorcy przekształcanemu.

 

Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o. – złożenie oświadczenia o przekształceniu

Oświadczenie o przekształceniu działalności gospodarczej w spółkę z o.o. trzeba sporządzić w formie aktu notarialnego. Oświadczenie to musi określać co najmniej:

1) typ spółki, w jaki zostaje przekształcony przedsiębiorca – spółka z o.o.;

2) wysokość kapitału zakładowego (nie mniej niż 5.000 zł);

3) zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy przekształcanemu jako wspólnikowi spółki przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane;

4) nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej.

 

Powołanie członków organów spółki z o.o., w którą przekształcona zostaje jednoosobowa działalność gospodarcza

Wymóg powołania organów spółki z o.o., która powstanie w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej, odnosi się do podjęcia uchwał o powołaniu:

1) zarządu, który w przypadku spółki z o.o. jest organem obligatoryjnym (czyli każda spółka z o.o. musi posiadać zarząd),

2) rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, których powołanie w przypadku spółki z o.o. jest fakultatywne, chyba że kapitał zakładowy spółki przewyższa kwotę 500.000 zł, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu (w takim przypadku ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej jest obligatoryjne).

 

Zawarcie aktu założycielskiego spółki z o.o., w którą przekształcona zostaje jednoosobowa działalność gospodarcza

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, akt założycielski spółki z o.o. powinien określać:

1) firmę i siedzibę spółki;

2) przedmiot działalności spółki;

3) wysokość kapitału zakładowego (nie mniej niż 5.000 zł);

4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział;

5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników;

6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Treść aktu założycielskiego spółki z o.o., która powstanie w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej, powinna być zgodna z treścią załączników dołączonych do planu przekształcenia.

 

Przekształcenie JDG w spółkę z o.o. – złożenie wniosku o wpis spółki z o.o.

Wniosek o wpis przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. powinni podpisać wszyscy członkowie zarządu tej spółki. Nie ma też przeszkód, aby wniosek taki złożył pełnomocnik (radca prawny, adwokat) działający na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wszystkich członków zarządu spółki, która powstanie w wyniku przekształcenia JDG.

Sądem właściwym do złożenia wniosku jest sąd rejestrowy miejsca siedziby spółki z o.o. (np. w przypadku spółki z o.o., która ma mieć siedzibę we Wrocławiu, właściwym sądem będzie Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, VI Gospodarczy KRS). Wniosek o wpis trzeba złożyć nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zawarcia aktu założycielskiego spółki z o.o.

Obecnie wniosek składa się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego – Portalu Rejestrów Sądowych (PRS). Do wniosku należy dołączyć w szczególności:

➤ oświadczenie o przekształceniu i akt założycielski spółki z o.o., która powstanie w wyniku przekształcenia JDG (przy czym obecnie elektroniczne wypisy aktów notarialnych obejmujących te dokumenty umieszczane są przez notariusza w Centralnym Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych, a we wniosku składanym za pośrednictwem PRS podaje się numer danego dokumentu w Repozytorium i po zarejestrowaniu wniosku dokument jest automatycznie przekazywany za pośrednictwem systemu teleinformatycznego z Repozytorium i dołączany do wniosku),

➤ listę wspólników podpisaną przez wszystkich członków zarządu;

➤ nazwiska, imiona i adresy członków zarządu,

➤ oświadczenia wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały w całości wniesione,

➤ oświadczenie zawierające nazwisko, imię i adres jedynego wspólnika,

➤ dowód uiszczenia opłat (500 zł – za wpis spółki z o.o. do rejestru przedsiębiorców oraz 100 zł – za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym).

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, przekształcany przedsiębiorca, prowadzący dotychczas JDG, staje się przekształconą spółką z o.o. z chwilą wpisu tej spółki do rejestru (tj. dzień przekształcenia). Z tym dniem przedsiębiorca przekształcany stanie się wspólnikiem spółki przekształconej. Spółce nadany zostanie nowy numer NIP i REGON.

O zmianie formy prowadzenia działalności trzeba zawiadomić w szczególności kontrahentów, banki i sąd wieczystoksięgowy (jeśli w skład przedsiębiorstwa wchodziła nieruchomość lub prawo wieczystego użytkowania).

 

Złożenie wniosku o wykreślenie jednoosobowej działalności gospodarczej z CEIDG

Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą powinien złożyć wniosek o wykreślenie go z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wniosek taki trzeba złożyć w ciągu 7 dni od dnia wpisu spółki z o.o. do KRS.

 

Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę z o.o.  – złożenie wniosku o ogłoszenie w MSiG

Wniosek o ogłoszenie w MSiG o przekształceniu JDG w spółkę z o.o. powinien być złożony niezwłocznie po wpisaniu spółki do rejestru przedsiębiorców KRS. Wniosek należy złożyć na formularzu MSIG-M1. Do wniosku należy dołączyć treść ogłoszenia. Wniosek o ogłoszenie o przekształceniu może w imieniu spółki złożyć pełnomocnik (radca prawny, adwokat).

Wysokość opłaty za ogłoszenie o przekształceniu w MSiG zależy od liczby znaków, licząc po 0,70 zł za jeden znak, nie mniej niż 60 zł za ogłoszenie.

 

Jakie skutki wywołuje przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.?

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, przekształconej spółce z o.o. przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wobec tego uprawnienia wynikające z udzielonych przedsiębiorcy zezwoleń lub koncesji przechodzą z mocy samego prawa na spółkę z o.o., chyba, że ustawa przewiduje w tym względzie inny tryb (np. art. 13 ust. 2 ustawy o transporcie drogowym).

Podatkowe konsekwencje przekształcenia działalności gospodarczej w spółkę z o.o.

Przekształcona spółka z o.o. będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Spółka ta wstąpi w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych (art. 93a § 4 Ordynacji podatkowej). Nie jest to zatem pełna sukcesja podatkowa, ponieważ nie obejmuje ona zobowiązań, a jedynie prawa. Ustawodawca nie zdecydował się na uznanie spółki za sukcesora na zasadach takich, jak w przypadku innych podmiotów prawa handlowego, co do których przyjął sukcesję zupełną (prawa i obowiązki). Wobec treści art. 93a § 4 Ordynacji podatkowej spółka z o.o., powstała w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej, nie wstępuje w obowiązki podatkowe osoby fizycznej, lecz jedynie w prawa związane z prowadzoną działalnością gospodarczą osoby fizycznej. Zatem powstała w wyniku przekształcenia spółka nie ma w postępowaniu podatkowym w sprawie określenia wysokości zobowiązania (tzw. postępowaniu wymiarowym) statusu strony, tak jak posiada ją podatnik – osoba fizyczna, która do czasu przekształcenia prowadziła we własnym imieniu działalność gospodarczą. Dlatego też spółka powstała w wyniku przekształcenia, w przypadku gdy została wydana decyzja na osobę fizyczną, nie będzie również stroną postępowania sądowoadministracyjnego.

W wyniku przekształcenia działalności gospodarczej w spółkę z o.o. nie następuje sukcesja zobowiązań podatkowych, co oznacza, że obowiązek podatkowy powstały u przedsiębiorcy przekształconego po dniu przekształcenia w dalszym ciągu stanowi jego zobowiązanie podatkowe.

Odpowiedzialność za zobowiązania cywilnoprawne przekształcanego przedsiębiorcy

W myśl Kodeksu spółek handlowych przekształcony przedsiębiorca – osoba fizyczna odpowiada solidarnie z przekształconą spółką z o.o. za zobowiązania cywilnoprawne przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia.

Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe przekształcanego przedsiębiorcy

Z kolei na podstawie art. 112b Ordynacji podatkowej jednoosobowa spółka z o.o., powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, będzie odpowiadać całym swoim majątkiem solidarnie z tą osobą fizyczną za powstałe do dnia przekształcenia zaległości podatkowe przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W wyroku z dnia 5 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 2630/12, Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która zamierza dokonać jej przekształcenia w jednoosobową spółkę z o.o., może wystąpić o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Niniejsze opracowanie nie stanowi porady prawnej. Jego celem jest jedynie zasygnalizowanie wybranych kwestii związanych z przekształceniem JDG w spółkę z o.o. Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.  to proces, do którego warto odpowiednio się przygotować i starannie przeanalizować wszystkie jego skutki. Dlatego jeśli jesteście Państwo zainteresowani doradztwem przy przekształceniu JDG w spółkę z o.o. lub macie pytania dotyczące tego procesu, zapraszamy do kontaktu z nami.

Radca prawny. Partner w Szymała Zaremba Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Sp. p. Wpisana na listę radców prawnych prowadzoną przez Okręgową Izbę Radców Prawnych we Wrocławiu. Zajmuje się w szczególności prawną obsługą spółek oraz sporządza i opiniuje umowy handlowe.
mz@szymalazaremba.pl
Marzena Zaremba