Ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej
Ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (ustawa o KAS) uchyliła wcześniejszą ustawę o kontroli skarbowej. Nie oznacza to, że przepisy uchylonej ustawy o kontroli skarbowej nie są już stosowane przez urzędników urzędu celno-skarbowego. Linią demarkacyjną dla stosowania albo przepisów ustawy o kontroli skarbowej albo ustawy o KAS jest data wszczęcia kontroli. Do kontroli wszczętych po dniu 28 lutego 2017 r. stosuje się już przepisy o KAS i kontrola taka określana jest jako kontrola celno-skarbowa. Do wszczętych przed tą datą i trwających nadal, stosuje się wciąż przepisy ustawy o kontroli skarbowej.
Kontrola celno-skarbowa w ustawie o KAS
Ustawa z 16.11.2016 r. o KAS nie używa już w ogóle takiego pojęcia jak kontrola skarbowa. W jej miejsce ustawodawca wprowadził nową nazwę: kontrolę celno-skarbową. Kontrola celno-skarbowa jest więc odpowiednikiem zwrotu prawnego „kontrola skarbowa” używanego na gruncie ustawy o kontroli skarbowej.
Pewną zmianą w stosunku do poprzedniczki tj. ustawy o kontroli skarbowej, jest brak wprowadzenia odmiennego nazewnictwa dla trybu prowadzonego postępowania. W ustawie o KAS nie ma już postępowania kontrolnego oraz kontroli podatkowej. Ustawodawca tym razem tryb postępowania, tj. ciąg czynności procesowych skierowanych wobec kontrowanego, nazwał kontrolą celno-skarbową. Nowością jest wprowadzenie czynności kontrolnych, które – jak sądzę, gdyż nie zostało to w ustawie o KAS precyzyjnie wypowiedziane – są synonimem czynności dowodowych np. przesłuchanie świadka, oględziny, rewizja, przeszukanie osoby. Wskazuje na to treść art. 81 ust. 1 ustawy o KAS. Z tego też względu należałoby przyjąć, że czynności kontrolne to poszczególne czynności dowodowe podejmowane podczas prowadzonej przez urząd celno-skarbowy kontroli celno-skarbowej.
Odpowiednie stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej
W zakresie nieuregulowanym w ustawie o KAS do kontroli celno-skarbowej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące postępowania podatkowego oraz kontroli podatkowej z Ordynacji podatkowej. Odwołanie do przepisów Ordynacji podatkowej wynika z art. 94 ust. 1 ustawy o KAS. Przepis ten zawiera szereg wyłączeń przepisów Ordynacji podatkowej. Utrudnia to w znacznym stopniu zrozumienie już i tak dość zawikłanej struktury kontroli skarbowej (w znaczeniu potocznym).
Zakończenie kontroli celno-skarbowej
Zakończenie kontroli celno-skarbowej nie następuje jak w postępowaniu kontrolnym, przez doręczenie podatnikowi decyzji podatkowej (art. 24 ust. 1 pkt 1 lit. a-c ustawy z 28.09.1999 r. o kontroli skarbowej ), ale przez wydanie wyniku kontroli (art. 82 ust. 1 ustawy o KAS). Oznacza to, że kontrola celno-skarbowa nie jest odpowiednikiem postępowania podatkowego z Ordynacji podatkowej. Zresztą zasada ta została wyrażona wprost w art. 83 ust. 1 ustawy o KAS. Przepis ten przewiduje, że w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przez podatników obowiązków wynikających z prawa podatkowego zakończona kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe, jeżeli kontrolowany nie złożył korekty deklaracji albo organ nie uwzględnił złożonej korekty deklaracji. Zakończona kontrola celno-skarbowa przekształci się również w postępowanie podatkowe, gdy organ uwzględnił złożoną korektę deklaracji i istnieją przesłanki do ustalenia sankcji w VAT albo określenia kwoty podatku do zapłaty na podstawie art. 108 ustawy o VAT.
Naczelnik urzędu celno-skarbowego (dawniej UKS), który sporządził wynik kontroli celno-skarbowej, jest właściwy do przeprowadzenia postępowania podatkowego i wydania decyzji (art. 83 ust. 4 ustawy o KAS). Nowością jest nadanie radcy skarbowemu uprawnień do wydawania rozstrzygnięć podatkowych, zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji (art. 13 § 2c Ordynacji podatkowej).
Odwołanie od decyzji podatkowej wydanej przez naczelnika urzędu celno-skarbowego
Postępowanie podatkowe podjęte przez naczelnika urzędu celno-skarbowego, po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, kończy się wydaniem decyzji podatkowej. Jedną z istotniejszych zmian wprowadzonych w ustawie o KAS, było to, że odwołanie od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez naczelnika urzędu celno-skarbowego rozpoznawał nie dyrektor izby administracji skarbowej (poprzednio: izba skarbowa), ale naczelnik urzędu celno-skarbowego. Zasada ta dotyczy odwołań od decyzji wydanych przez naczelnika urzędu celno-skarbowego przed dniem 1 lipca 2023 r.
Zmiana właściwości organu rozpoznającego odwołanie od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego
W 2023 roku nastąpił powrót do zasady obowiązującej przed wprowadzeniem ustawy o KAS. Odwołanie od decyzji wydanej przez naczelnika urzędu celno-skarbowego, która wydana została po dniu 30 czerwca 2023 r. rozpoznaje dyrektor izby administracji skarbowej. Zatem organem odwoławczym od decyzji wydanych przez naczelnika urzędu celno-skarbowego po dniu 30 czerwca 2023 r. jest dyrektor izby administracji skarbowej. Po rozpoznaniu odwołania dyrektor izby administracji skarbowej wyda decyzję ostateczną, od której podatnikowi przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Pomoc w trakcie kontroli celno-skarbowej
Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Szymała Zaremba oferuje zastępstwo prawne podczas kontroli celno-skarbowej lub doraźną pomoc prawną w jej trakcie. Reprezentacja podatnika w kontroli celno-skarbowej każdorazowo wymaga udzielenia pełnomocnictwa w formie pisemnej. Jeżeli jesteście Państwo zainteresowani skorzystaniem z naszych usług, zapraszamy do kontaktu.
Partner w Szymała Zaremba Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Sp. p. Wpisany na listę adwokatów prowadzoną przez Okręgową Radę Adwokacką we Wrocławiu. Specjalizacje: prawo podatkowe, postępowanie podatkowe, prawo karne skarbowe, postępowanie sądowoadministracyjne, egzekucja administracyjna.
✉ msz@szymalazaremba.pl
- Ewidencja IP Box - 12/04/2023
- Opłata od skargi kasacyjnej do NSA - 27/03/2023
- Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania podatkowe spółki z o.o. - 14/02/2023