Nowe przepisy, które wchodzą w życie 7 stycznia 2024 roku, stanowią prawdziwą rewolucję dla branży lombardowej. Chodzi o ustawę z 14 kwietnia 2023 roku o konsumenckiej pożyczce lombardowej. Określa ona nie tylko zasady udzielania konsumenckiej pożyczki lombardowej, ale też wymogi, które trzeba spełnić, by móc prowadzić działalność lombardową. Jeden z tych wymogów dotyczy formy organizacyjno-prawnej lombardu. Mianowicie od 7 stycznia 2024 roku działalność lombardową będzie można wykonywać wyłącznie w formie spółki z o.o. lub spółki akcyjnej. Tymczasem obecnie wielu przedsiębiorców z branży lombardowej działa jako firmy jednoosobowe (JDG), spółki cywilne lub spółki osobowe. Nowe przepisy oznaczają zatem dla nich konieczność zmiany formy prawnej lombardu na spółkę z o.o. lub akcyjną. Z naszego artykułu dowiedzą się Państwo jak dostosować lombard do nowych wymogów organizacyjno-prawnych.
Lombard tylko w formie spółki z o.o. lub S.A.
Jak wspomniałam, po wejściu w życie nowych przepisów spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna będą jedynymi dopuszczalnymi formami wykonywania działalności lombardowej. Oznacza to, że indywidualni przedsiębiorcy (JDG) nie będą mogli prowadzić lombardu ani posługiwać się oznaczeniem „lombard” w swojej nazwie lub w reklamie. Działalności lombardowej nie będą też mogły prowadzić spółki cywilne, spółki osobowe (np. spółki jawne i spółki komandytowe) ani proste spółki akcyjne.
Jeżeli potrzebują Państwo pomocy prawnej w zakresie zmiany formy prawnej lombardu na spółkę z o.o. lub spółkę akcyjną, zapraszamy do kontaktu.
Kapitał zakładowy spółki z o.o. prowadzącej lombard
Ustawodawca wprowadza też wymóg, że spółka z o.o. prowadząca działalność lombardową musi mieć kapitał zakładowy nie niższy niż 50.000 złotych. Na pokrycie kapitału zakładowego wspólnicy mogą wnieść jedynie wkład pieniężny. Co więcej, środki na pokrycie tego kapitału nie mogą pochodzić z kredytu, pożyczki, emisji obligacji lub ze źródeł nieudokumentowanych.
Wprowadzenie wspomnianego wyżej wymogu oznacza, że lombardy, które obecnie działają w formie spółek z o.o., ale mają kapitał zakładowy niższy niż 50 tys. zł, muszą dokonać podwyższenia kapitału zakładowego.
Jak podwyższyć kapitał zakładowy lombardu?
Aby podwyższyć kapitał zakładowy lombardu prowadzonego w formie spółki z o.o., wspólnicy powinni podjąć odpowiednią uchwałę. Co do zasady, trzeba ją podjąć przed notariuszem (chyba że podwyższenie kapitału będzie możliwe na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki). Następnie zarząd spółki musi zgłosić podwyższenie kapitału zakładowego do KRS. Co ważne, podwyższenie kapitału zakładowego stanie się skuteczne dopiero w chwili wpisania go do rejestru przedsiębiorców KRS. Więcej na ten temat → Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o.
Kto może być członkiem zarządu, likwidatorem lub prokurentem spółki prowadzącej lombard?
Zgodnie z nowymi przepisami funkcję członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, likwidatora lub prokurenta spółki prowadzącej lombard może pełnić jedynie osoba, która nie była prawomocnie skazana za określone przestępstwa. Chodzi o przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe.
Wpis do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność lombardową
Kolejna nowość to konieczność uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność lombardową. Rejestr prowadzić będzie Komisja Nadzoru Finansowego (KNF). Wniosek o wpis do rejestru trzeba będzie złożyć elektronicznie. Nowe przepisy szczegółowo określają treść wniosku oraz wskazują dokumenty, które należy do niego dołączyć. Wniosek podlegać będzie opłacie w kwocie 600 zł. Za dzień rozpoczęcia działalności lombardowej uważany będzie dzień dokonania wpisu do rejestru.
Co ważne, przedsiębiorcy prowadzący lombard przed wejściem w życie ustawy będą mogli kontynuować swoją działalność bez wpisu do rejestru. Przy czym z możliwości tej będą mogli korzystać nie dłużej niż przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Oznacza to, że chcąc dalej prowadzić działalność lombardową, trzeba będzie złożyć wniosek o wpis do rejestru nie później niż do 7 lipca 2024 roku.
Kontrola działalności lombardowej i sankcje finansowe
Przedsiębiorca prowadzący działalność lombardową będzie musiał liczyć się z ryzykiem kontroli. Organem uprawnionym do jej przeprowadzenia będzie Inspekcja Handlowa.
Co istotne, za nieprzestrzeganie nowych przepisów ustawodawca przewidział surowe sankcje finansowe. Na przykład za prowadzenie działalności lombardowej bez wymaganego wpisu do rejestru grozić będzie grzywna do 500.000 zł.
Zmiana formy prawnej lombardu – co wybrać: spółkę z o.o., czy spółkę akcyjną?
Właściciele lombardów prowadzący dotychczas działalność w formie JDG, spółki cywilnej, spółki osobowej lub prostej spółki akcyjnej będą musieli zmienić ją na spółkę z o.o. lub spółkę akcyjną. Wydaje się, że w większości przypadków wybór padnie na spółkę z o.o. Jej zaletą – w porównaniu do spółki akcyjnej – jest niższy „koszt utrzymania” i mniejszy stopień sformalizowania. W szczególności w spółce z o.o., co do zasady, nie jest konieczne powoływanie rady nadzorczej, a protokoły zgromadzeń wspólników mogą być sporządzane w formie pisemnej (poza pewnymi wyjątkami).
Z kolei spółka akcyjna to forma przeznaczona raczej dla działalności większych rozmiarów lub podmiotów planujących wejście na giełdę. W formie spółki akcyjnej działają np. banki, zakłady ubezpieczeń, towarzystwa funduszy inwestycyjnych. Minimalny kapitał zakładowy spółki akcyjnej wynosi 100.000 zł. Protokoły walnych zgromadzeń akcjonariuszy muszą być sporządzone w formie aktu notarialnego i konieczne jest powołanie rady nadzorczej.
Oczywiście nie można wykluczyć, że w konkretnym przypadku będą istniały jakieś szczególne okoliczności przemawiające za wyborem spółki akcyjnej. Niemniej doświadczenie podpowiada, że popularniejszą formą prowadzenia działalności lombardowej będzie spółka z o.o.
Inne ważne zmiany dla lombardów od 2024 roku
Konieczność dostosowania formy prawnej i wysokości kapitałowego do wymogów ustawowych to niejedyne wyzwania, przed którymi stoją właściciele lombardów. Ustawa o działalności lombardowej reguluje bowiem także m.in.:
1) zasady udzielania konsumenckiej pożyczki lombardowej, w tym obowiązkowe elementy umowy konsumenckiej pożyczki lombardowej,
2) maksymalne wysokości odsetek oraz pozaodsetkowych kosztów konsumenckiej pożyczki lombardowej,
3) zasady sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego,
4) prawa i obowiązki konsumenta oraz przedsiębiorcy wykonującego działalność lombardową.
Co istotne, przedsiębiorcy wykonujący działalność lombardową zostali objęci obowiązkami wynikającymi z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Jest to tzw. ustawa AML. W związku z tym od 7 stycznia 2024 roku przedsiębiorca wykonujący działalność lombardową będzie musiał stosować wobec klientów środki bezpieczeństwa finansowego przewidziane w ustawie AML.
Podsumowanie
Po wejściu w życie ustawy o konsumenckiej pożyczce lombardowej nie będzie możliwe wykonywanie działalności lombardowej w formie JDG, spółki cywilnej, spółki osobowej lub prostej spółki akcyjnej. Właściciele lombardów działający dotychczas w tych formach prawnych muszą zmienić je na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną. Przy czym w przypadku spółki z o.o. trzeba też zadbać o odpowiednią wysokość kapitału zakładowego (nie mniej niż 50 tys. zł pokryte wkładami pieniężnymi). Ponadto należy pamiętać o wymogach, które powinny spełniać osoby pełniące funkcje członków organów spółki. Wreszcie nie można zapomnieć o złożeniu w odpowiednim czasie wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność lombardową.
✉ mz@szymalazaremba.pl
- Pozew o rozwiązanie spółki z o.o. - 19/04/2024
- Mediacja jako sposób rozwiązania konfliktu wspólników - 12/04/2024
- Uprawnienia kontrolne komandytariusza w spółce komandytowej - 18/03/2024