Zawiązanie spółki jawnej jest jedną z opcji na prowadzenie wspólnie z inną osobą działalności gospodarczej. Prowadzenie działalności w formie spółki to nie tylko jej założenie i zarejestrowanie, ale także wszystkie czynności podejmowane w celu wprowadzenia zmian i przekształceń, w tym osobowych. Co zrobić jeśli współpraca pomiędzy wspólnikami się nie układa? Jakie możliwości ma wspólnik, który chce dokonać zmian personalnych w spółce? Jakie będą konsekwencje poszczególnych rozwiązań?
Jak wprowadzić zmiany personalne w spółce?
Opcji na dokonanie zmian podmiotowych w prowadzonej działalności jest kilka, jednak nie wszystkie będą dawały możliwość kontynuowania działalności gospodarczej w ramach dotychczas założonej spółki jawnej.
Przeniesienie ogółu praw i obowiązków na osobę trzecią
Optymalną opcją rozwiązania problemów pomiędzy wspólnikami będzie poczynienie wspólnie przez nich ustaleń związanych z dalszymi losami współpracy oraz działania zawiązanej przez nich spółki.
Podjęcie negocjacji pomiędzy wspólnikami może zmierzać w kierunku:
1) przeniesienia ogółu praw i obowiązków jednego ze wspólników na osobę trzecią
2) rozwiązania spółki poprzez jej likwidację
3) ustalenia innego sposobu rozwiązania spółki
Przeniesienie ogółu praw i obowiązków na osobę trzecią.
Zgodnie z art. 10 ksh ogół praw i obowiązków wspólnika może być przeniesiony na inną osobę, tylko, gdy umowa spółki tak stanowi oraz po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej.
Aby więc mogło dojść w ogóle do przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, opcja ta musi być uwzględniona już w umowie spółki. W samej treści wspólnicy mogą także wskazać, że potrzebna jest zgoda pozostałych wspólników wyrażona w inny – niż na piśmie – sposób (np. z podpisem notarialnie poświadczonym).
Jeśli negocjacje przyniosą pozytywny skutek i wspólnicy zgodnie ustalą, że w miejsce jednego z nich wejdzie osoba trzecia, należy przygotować umowę cesji. Na mocy tejże umowy w miejsce dotychczasowego wspólnika wejdzie osoba trzecia. Warto dodać, że w przypadku takiej zmiany za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce i zobowiązania tej spółki wspólnik występujący i przystępujący odpowiadają solidarnie.
Po dokonaniu zmian, konieczne będzie zgłoszenie i ujawnienie ich w Krajowym Rejestrze Sądowym. Działalność będzie kontynuowana w ramach dotychczasowej spółki, jednak spółka będzie miała inny skład osobowy.
W przypadku braku możliwości dojścia do porozumienia pomiędzy wspólnikami, niezadowolonemu wspólnikowi przysługują następujące uprawnienia:
Wypowiedzenie umowy spółki, a następnie rozwiązanie spółki poprzez likwidację oraz założenie nowego podmiotu
Jeżeli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki na 6 miesięcy przed końcem roku obrotowego. Zgodnie z przepisami rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy. Takie rozwiązanie jest też najczęściej powielane w umowach spółki. Umowę spółki należy więc wypowiedzieć do końca czerwca danego roku. Wypowiedzenie umowy powinno nastąpić na piśmie.
Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika jest jedną z przyczyn rozwiązania spółki. Rozwiązanie spółki będzie zatem kolejnym krokiem po wypowiedzeniu umowy spółki. Z uwagi na wypowiedzenie umowy spółki należy przeprowadzić likwidację spółki. Wszczęcie postępowania likwidacyjnego będzie możliwe po upływie okresu wypowiedzenia umowy. Do tego czasu spółka będzie działała na dotychczasowych zasadach. Od daty rozpoczęcia procedur likwidacyjnych wspólnicy mają podejmować czynności zmierzające już do zakończenia działalności spółki (zakończyć bieżące interesy spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki, a nowe interesy mogą być podejmowane tylko w przypadku, gdy jest to niezbędne do ukończenia spraw w toku).
Do KRS będzie trzeba na formularzach zgłosić:
2) otwarcie likwidacji
2) nazwiska i imiona likwidatorów i ich adresy
3) sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów
4) zakończenie likwidacji – następnie trzeba będzie złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.
Do sądu przedłożyć trzeba będzie:
1) dokument wskazujący podstawę do rozpoczęcia likwidacji – tutaj oświadczenie o wypowiedzeniu umowy spółki
2) bilans otwarcie likwidacji sporządzony przez likwidatorów
3) uchwałę wspólników o wyznaczeniu przechowawcy ksiąg i dokumentów rozwiązanej spółki
4) dowody uiszczenia opłat sądowych
Przyjęcie tego rozwiązania, w razie chęci dalszego prowadzenia firmy, będzie związane z koniecznością założenia nowego podmiotu.
Pozew do sądu – żądanie rozwiązania spółki przez sąd, postępowanie likwidacyjne i założenie nowego podmiotu
Zgodnie z art. 63 ksh, każdy wspólnik może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd. Sąd może orzec, w miejsce rozwiązania spółki, o wyłączeniu wspólnika ze spółki – jednak w przypadku spółek dwuosobowych rozwiązanie nie jest możliwe do pogodzenia z zasadą, że spółki jawne nie mogą być jednoosobowe.
Ważnym powodem może być:
1) konflikt między wspólnikami uniemożliwiający dalsze realizowanie wspólnych i założonych celów gospodarczych,
2) długotrwałe uchylanie się od obowiązku prowadzenia spraw czy reprezentowania spółki,
3) naruszenie zakazu konkurencji,
4) popełnienie przestępstwa,
5) nieuczciwe lub niedbałe prowadzenie spraw spółki,
6) dokonanie czynów na szkodę innego wspólnika.
Decyzję, czy dany powód jest „ważny” podejmuje sąd.
Po uzyskaniu wyroku (a konkretnie po jego uprawomocnieniu się) trzeba będzie przeprowadzić czynności likwidacyjne (określone w pkt. 3). Także jak w punkcie poprzednim, w celu kontynuowania działalności konieczne będzie założenie nowego podmiotu.
Wpis gościnny kancelarii PBKB z Krakowa.
✉ mz@szymalazaremba.pl
- Pozew o rozwiązanie spółki z o.o. - 19/04/2024
- Mediacja jako sposób rozwiązania konfliktu wspólników - 12/04/2024
- Uprawnienia kontrolne komandytariusza w spółce komandytowej - 18/03/2024